Artikelen

Artikel 03/08 'De moed tot waarheid' is een sleuteltekst in het denken van de late Foucault. In zijn laatste collegereeks gaat de beroemde Franse filosoof in op de ervaring van en omgang met de waarheid en zijn notie van parrèsia, vrijmoedig spreken. Hier een fragment uit de monografie over het leven en werk van Foucault, door Machiel Karksens.

Artikel 01/08 Een erudiete genealogie van de piraat, een conceptuele thriller door de rechtsgeschiedenis, een beklemmende aanklacht tegen uitholling van de democratie. Met 'De vijand van iedereen' levert Daniel Heller-Roazen een essay af dat, omwille van het fenomeen dat het onderzoekt, de deur naar zijn eigen genre opent. Een bezinning op de staat aan gene zijde van recht en onrecht.

Artikel 26/07 'Poetin en Erdogan: Lees Claude Lefort' luidt de kop van een lovende bespreking in NRC van de onlangs verschenen bundel 'Wat is politiek?' van de Franse denker Claude Lefort. 'De ontwikkelingen in Turkije zouden een kolfje naar de hand zijn van Claude Lefort. Hij beargumenteerde in zijn werk waarom een democratie niet zonder rechtsstaat kan.'

Artikel 01/07 Lefort is een classic zoals ook Machiavelli, Marx, Arendt, Schmitt en Rawls dat zijn. De bestaande Nederlandse vertaling van Leforts 'Het democratisch tekort' was niet alleen allang niet meer te krijgen, maar miste ook een aantal belangrijke teksten die wèl opgenomen zijn in 'Wat is politiek?'. En dat alles overtuigend vertaald naar helder Nederlands waarin het Franse origineel net genoeg doorschijnt om de aandacht vast te houden.

Artikel 27/05 De Brits-Ghanese filosoof Kwame Anthony Appiah is de winnaar van de Sinozalens 2016, een prijs voor belangrijke denkers over ethiek en samenleving. Graag willen wij jongeren ook kennis laten maken met Appiah en zijn werk. Doe mee met deze scholierenwedstrijd en verzin een vraag aan de filosoof.

Artikel 04/02 De longlist van de Socratesbeker 2016 is bekend. De Socratesbeker wordt elk jaar uitgereikt aan de auteur van het meest prikkelende filosofieboek dat in het voorafgaande jaar verscheen. Dit jaar staan vijf titels van Boom Filosofie op de longlist. De shortlist wordt eind februari bekendgemaakt.

Artikel 28/01 Jürgen Habermas' klassieke werk 'De structuurverandering van het publieke domein' verscheen eind 2015 voor het eerst in Nederlandse vertaling. Vertaler Jabik Veenbaas gaat in op dit werk, dat een sleutelpositie inneemt in het oeuvre van de Duitse filosoof. Meer dan een halve eeuw na de eerste publicatie blijkt het boek nog niets aan relevantie te hebben ingeboet.

Artikel 26/11 In dit klassieke werk uit 1962 ontwikkelt Jürgen Habermas zijn theorie over het publieke domein, een ruimte waarbinnen rationele discussies kunnen worden gevoerd, vrij van inmenging van de staat en andere machten. Deze ruimte is volgens Habermas noodzakelijk voor een bloeiende democratie, maar staat onder druk van onder meer het kapitalisme, de massamedia en totalitarisme. Het boek geldt als sleutelwerk in het oeuvre van Habermas.

Artikel 20/11 Mensen menen vaak iets te weten enkel op basis van hun gevoelens. Maar is ons gevoel als bron van kennis wel betrouwbaar? Herman de Regt en Hans Dooremalen onderzoeken een heel specifiek gevoel dat een fundamentele rol speelt in het tot stand komen van onze overtuigingen en noemen dit het snapgevoel: het aangename gevoel dat je hebt als je iets begrijpt of snapt. In dit boek leggen ze uit wanneer het snapgevoel ons leidt naar ware opvattingen en wanneer het slechts de illusie van begrip creëert.

Artikel 19/11 In het e-book 'De gemankeerde nieuwmensch' beschrijft Hans Boutellier zijn fietstocht naar Rome, een reis waarin zijn nieuwe boek 'Het seculiere experiment' tot stand kwam. Download hier gratis het e-book.

Artikel 15/10 In de onlangs verschenen essaybundel 'Profanaties' betoogt Giorgio Agamben dat in onze geseculariseerde samenleving meer dan ooit heiligschennis nodig is. Dirk De Schutter analyseert het denken van de Italiaanse filosoof: 'een vergeten moment uit het dagelijks leven, zoals de plaspauze, wijst de richting aan naar een mogelijke vernieuwing van het mens-zijn'.

Artikel 03/07 Vol trots presenteren we de najaarscatalogus van Boom uitgevers Amsterdam, met daarin waar weer veel nieuwe boeken op het gebied van geschiedenis, filosofie, coaching en management, psychologie en psychiatrie, onderwijs en taal. Uitgelicht in het filosofiefonds zijn: 'Bureaucratie is een inktvis' van René ten Bos en 'Kritiek van de zwarte rede' van Achille Mbembe. Bekijk hier de catalogus.

Artikel 17/06 Het nieuwe boek van Peter Sloterdijk, 'de meest beroemde, beruchte, barokke, buitenissige, bizarre, begeesterde cultuurfilosoof van Duitsland’ (Trouw). Hans Achterhuis gaf 'De verschrikkelijke kinderen van de nieuwe tijd' 4 sterren in de Volkskrant: 'Met schitterende voorbeelden lardeert Sloterdijk zijn cultuurpessimistische beschouwingen'. Lees hier een voorproefje.

Artikel 19/05 'Pas geleden verscheen bij Uitgeverij Boom de vertaling van Essay sur le don: 'Essay over de gift' van de Franse etnoloog Marcel Mauss (1872-1950). Zelden zal een dun boek – iets meer dan negentig bladzijden, ook al komen er bijna zeventig bladzijden aan voetnoten bij – zo’n grote invloed hebben gehad.' René ten Bos legt uit waarom Essay over de gift nog steeds actueel is.

Artikel 19/05 In deze digitale bijlage bij Gabriel Zucmans Belastingparadijzen wordt gedetailleerd verwezen naar alle bronnen die ik voor mijn boek Belastingparadijzen heb benut, en ook naar de berekeningen die ik erin heb gepresenteerd. De tekst van deze bijlage voegt zich naar de opbouw van het boek. De paginanummers verwijzen naar die van de Nederlandse vertaling, uitgeverij Boom, 2015. De bijlage wordt nog gecompleteerd met een serie digitaal beschikbare Excel-bestanden. Sommige fragmenten zijn in het Engels.

Artikel 01/05 De eerste week van mei is de internationale fairtrade-week. Gaat het in die week om de verantwoordelijkheid van de individuele consument, of is fairtrade eigenlijk een publiek probleem? Wouter Mensink, auteur van 'Kun je een betere wereld kopen?', betoogt dat fairtrade een collectief probleem is, dat een publieke discussie vereist.

Artikel 28/04 Eind 2014 verscheen het boek Loonfatsoen. In dit boek geven de redacteuren Thijs Jansen, Wout Scholten en Margo Trappenburg de aanzet voor een breed, openhartig en constructief debat over loonfatsoen. Zij willen dat we weer in morele termen gaan spreken en nadenken over lonen. Margo Trappenburg licht dit toe.

Artikel 17/04 Big History is in Nederland een nieuw schoolvak voor de bovenbouw. Het vak behandelt 13,8 miljard jaar geschiedenis in één schooljaar: het begint met de oerknal en eindigt in het hier en nu. Het is het eerste schoolvak dat de leerlingen leert interdisciplinair te denken en vakken te verbinden die in het traditionele curriculum los van elkaar staan. Vanaf 18 april is het eerste Nederlandstalige schoolboek voor dit unieke vak beschikbaar.

Artikel 08/04 'Wonderen doen ertoe, nu meer dan ooit', zegt de Amerikaans-Nederlandse denker Hent de Vries in zijn nieuwe boek 'Kleine filosofie van het wonder'. RKK-redacteur Christian van der Heijden sprak met hem over wonderen.

Artikel 02/04 Het toneelstuk Nathan de Wijze van de Duitse schrijver Gotthold Ephraim Lessing (1729-1781) is een klassieke tekst uit de Verlichting, maar gaat over een problematiek die actueler is dan ooit. Bijna dagelijks wordt het nieuws beheerst door uitingen en daden van religieus fanatisme, antisemitisme en groepsdenken, zaken die Lessing in Nathan de Wijze op scherpzinnige wijze aan de kaak stelt en probeert te overwinnen door een universele manier van denken en een pleidooi voor menselijkheid. Wat kunnen we leren van Lessing? Vertaler Jaap van Vredendaal zet drie lessen van Lessing op een rij.

Artikel 14/03 Tot ons groot verdriet is René Gude afgelopen nacht gestorven. Met René Gude verliezen wij een buitengewoon inspirerende ambassadeur voor de filosofie in Nederland en een bijzonder fijn mens. Als hoofdredacteur van Filosofie Magazine, directeur van de ISVW en Denker des Vaderlands is de betekenis van René voor Uitgeverij Boom immens. Wij zullen René missen en leven innig mee met Babs, Jink en Tibo.

Artikel 04/03 De studenten die het Maagdenhuis bezetten, hebben vandaag uitgeroepen tot nationale actiedag. De bedoeling is dat vandaag overal in het land wordt gedemonstreerd voor meer democratie en inspraak op de universiteiten. De bezetters zijn van mening dat geld nu te vaak leidend is bij beslissingen die de universiteitsbesturen nemen. Wat is er allemaal mis met het academisch onderwijs? En, belangrijker nog, hoe kan het beter?

Artikel 03/03 Afgelopen vrijdag werd bekendgemaakt dat filosofe en arts Marli Huijer is gekozen tot de nieuwe Denker des Vaderlands. Huijer is hoogleraar filosofie aan de Erasmus Universiteit en lector filosofie aan De Haagse Hogeschool. Daarnaast publiceerde zij meerdere boeken en schrijft zij voor onder meer Trouw en Filosofie Magazine. Toch is zij bij het grote publiek nog niet zo bekend als haar voorgangers Hans Achterhuis en René Gude. Wie is Marli Huijer? Hieronder een overzicht van de krantenartikelen die verschenen naar aanleiding van haar benoeming tot nieuwe Denker.

Artikel 02/03 Denker des Vaderlands Marli Huijer stelde voor Boomfilosofie een e-book samen. 'In de versnelling' bevat essays van 18 veelbelovende wetenschappers uit verschillende disciplines over het thema tijd. U kunt het e-book hier gratis downloaden.

Artikel 24/02 De wonderen zijn de wereld nog niet uit. In 'Kleine filosofie van het wonder' laat Hent de Vries zien dat de eeuwenoude traditie van wonderdenkers en wonderdoeners verrassend actueel is. Wonderen lijken niet alleen iets te betekenen voor religieuze fanatici, maar benoemen een realiteit of irrealiteit die ons allen hier en nu steeds meer aangaat. Lees hier een exclusieve voorpublicatie.