De ondergang van het Avondland

In De ondergang van het Avondland, in twee delen verschenen in 1918 en 1922, schetst Oswald Spengler een meeslepend panorama van de menselijke geschiedenis. Hij laat zien hoe culturen opkomen en vergaan, in een proces dat vergelijkbaar is met het komen en gaan van de seizoenen. Op basis van een analyse van acht grote culturen ontwikkelt Spengler een methode die hem in staat stelt het heden te duiden als een tijd van cultureel verval en voorspellingen te doen over de toekomst van onze westerse beschaving.

Een ongekend succes
Oswald Spengler (1880-1936) was een Duitse geschiedfilosoof en cultuurhistoricus. Hij verwierf wereldwijde faam met zijn magnum opus De ondergang van het Avondland dat in twee delen verscheen (1918 en 1922). Het boek was tegen de verwachtingen van Spengler en zijn uitgever in meteen een ongekend succes. Er werden honderdduizenden exemplaren van verkocht en het verscheen in meerdere vertalingen; Spenglers naam als een van de meest invloedrijke Duitse denkers was gevestigd. Van conservatieve denkers tot linkse cultuurcritici: de hele wereld was destijds ‘in de ban van Spengler’.

Tijdsgeest
In zijn bestseller verwoorde Spengler perfect de tijdsgeest van het interbellum. De Eerste Wereldoorlog was net achter de rug en de gevoelens en ideeën die ten grondslag lagen aan de Tweede Wereldoorlog begonnen zich te roeren. In deze stuurloze periode bood De ondergang van het Avondland richting: in een majestueus panorama van de wereldgeschiedenis schetst Spengler de positie en toekomst van de westerse cultuur. Het succes van het boek bleef echter niet beperkt tot Spenglers eigen tijd. Vanwege de originele denkbeelden en meeslepende vorm van geschiedschrijving kent het boek tot op de dag van vandaag een ongekende werkingsgeschiedenis. Voor vele filosofen en schrijvers – van Elias Canetti tot Karl Ove Knausgard en van Ludwig Wittgenstein tot Tommy Wieringa – is het boek een inspiratiebron gebleken.

Schrikbarend actueel
Beïnvloed door Goethe en Nietzsche laat Spengler in De ondergang van het Avondland zien hoe culturen opkomen en vergaan, in een proces dat vergelijkbaar is met het komen en gaan van de seizoenen. Op grond van de overeenkomsten in ontwikkeling deed Spengler voorspellingen over het verdere verloop van onze geschiedenis. Veel van deze voorspellingen zijn honderd jaar later nog schrikbarend actueel. Zo zou volgens Spengler de politiek steeds meer in management veranderen, om over te gaan in een machtsstrijd tussen sterke leiders. Ook komen de groeiende macht van het geld, uitholling van instituties, de terugkeer van religie en de neiging tot dictatoriaal leiderschap aan bod. Spenglers meesterwerk biedt lezers in de eenentwintigste eeuw een oorspronkelijk kader om deze en andere uiterst actuele thema’s te begrijpen en te bevragen.

Meer dan een boek
De ondergang van het Avondland geldt in Nederland tegenwoordig als een legendarische titel waarvan bijna iedereen heeft gehoord, maar die slechts door weinigen is gelezen. De eerste Nederlandse vertaling van de gevierde vertaler Mark Wildschut zal daar nu eindelijk verandering in brengen. Aangezien het boek veel discussie oproept, lanceren ook een online platform – een platform dat verder gaat waar het boek ophoudt. Op deze website wordt het boek wekelijks door zowel tegen- als voorstanders verbonden met de actualiteit en kunt u videocolleges, samenvattingen en annotaties vinden. Daarnaast zijn er gedurende twee jaar lezingen en bijeenkomsten georganiseerd rondom De ondergang van het Avondland.