Maand van de Filosofie 2021

In april 2021 is het thema 'De natuur was hier'. Soorten sterven uit, de grond verdroogt, bossen staan in brand. Dankzij de mens, die de natuur wilde bedwingen, verdwijnt de natuur in een rap tempo. Filosofen noemen het tijdperk waarin we leven het Antropoceen, omdat de mens overal op, om en in de aarde zijn sporen heeft achtergelaten. De menselijke soort, zelf deel van de natuur, overwoekert de aarde.   

‘De natuur was hier’ denkt de meeuw als hij een ballon inslikt die op een vis leek. ‘De natuur was hier’ roept de orang-oetan als de zagers hem uit het oerwoud verjagen. ‘De natuur was hier’ denken op hun beurt miljarden mensen als een virus een groot aantal soortgenoten de dood in drijft. ‘De natuur was hier’ fluistert de woestijn die door irrigatie één grote oase is geworden. En ook de boer wiens schapen door de wolf zijn doodgebeten, denkt ‘De natuur was hier’.   

Maar wat is de natuur in deze voorbeelden? Is ‘de natuur’ aan het verdwijnen? Of slaat deze als een dief in de nacht heimelijk met volle kracht terug (‘De Natuur was hier!’)? Wat is het verschil tussen de menselijke en niet-menselijke natuur, tussen ‘cultuur’ en ‘natuur’? Bestaat dat verschil wel, of heeft het nooit bestaan? Verdient de mens een aparte status ten opzichte van andere soorten en natuurverschijnselen? Of is het leven van een boom, dier of rivier net zo belangrijk als het leven van een mens?   

Dat zet natuurlijk aan tot denken. In de Maand van de Filosofie 2021.

Leestips van de redactie

Inlezen en meedenken? Scroll naar beneden voor onze leestips binnen het thema 'De natuur was hier'!