Wat is verlichting?

Immanuel Kant is niet alleen de auteur van zijn drie beroemde Kritieken, maar ook van kleine geschriften over recht, politiek en geschiedenis. De hier gebundelde teksten vormen Kants bijdrage aan de publieke discussie over verlichting en vooruitgang. De centrale vragen luiden: Laat de menselijke geschiedenis ontwikkeling en vooruitgang zien? Wat is de aard van die vooruitgang? Wat is verlichting?

In onze tijd wordt opgeroepen de zogenaamde waarden van de verlichting met kracht te verdedigen, maar is het vooruitgangsgeloof tanende. Daarom is het goed om eens terug te kijken naar wat Kant, de aartsvader van de verlichting, eigenlijk precies te zeggen had over geschiedenis en vooruitgang. Van zoiets als verlichtingsfundamentalisme is bij Kant helemaal geen sprake. Zijn visie op de vooruitgang in de geschiedenis is vooral gebaseerd op onze morele plicht om de wereld beter achter te laten dan dat we haar aantroffen. Verder geven Kants geschriften ons een interessant inkijkje in hoe men in de late achttiende eeuw aankeek tegen de menselijke ontwikkeling.