Doodsangst is een van de belangrijkste drijvende krachten achter het menselijk handelen. Het zorgt ervoor dat we in dure auto’s veel te hard rijden, schulden maken, ruziemaken met (vermoede) tegenstanders en beroemd willen worden, zelfs als we daarvoor jak-urine moeten drinken in een tv-programma als Survivor. De invloed ervan op ons leven blijkt echter veel ingrijpender dan we tot nu toe dachten. De Amerikaanse hoogleraren Solomon, Greenberg en Pyszczynski deden een kwart eeuw onderzoek naar de rol van doodsangst in ons leven. In Hoe de dood ons drijft doen ze op toegankelijke en humoristische wijze verslag van hun onderzoek.
Het besef dat wij mensen sterfelijk zijn, heeft – bewust of onbewust – een ingrijpend en allesdoordringend effect op ons denken, onze gevoelens en ons gedrag. Filosofen wisten dit, de grote schrijvers wisten dit, antropologen en sociologen wisten dit, en de psychologen ook. Maar Solomon, Greenberg en Pyszczynski, drie hoogleraren in de psychologie, zijn de eersten die hier wetenschappelijk onderzoek naar deden, wat leidde tot de Terror Management Theory (TMT), een wetenschappelijk onderbouwde stroming binnen de psychologie. Aan de hand van psychologisch onderzoek, gekoppeld aan bevindingen uit andere disciplines zoals de antropologie en de archeologie en historische voorbeelden, laten de auteurs zien hoe wij worden gestuurd door onze doodsangst. Wie het boek leest zal ontdekken dat de invloed van doodsangst vele malen groter is dan je zou vermoeden. Van de bouw van de piramiden in Egypte tot aan kleine, alledaagse keuzes, zoals wat je voor de lunch eet: in de kiem is doodsangst de katalysator van al ons handelen.
Het boek is een must-read voor psychologen, psychiaters, filosofen, economen, antropologen, sociologen, maar eigenlijk voor iedereen die geïnteresseerd is in waarom wij doen wat wij doen.
‘Het bewustzijn van de eindigheid van ons leven is de drijfveer voor de ontwikkeling van kunst, religie, taal, economie en wetenschap. Het motiveerde ons piramiden te bouwen en de Twin Towers neer te halen.’ – Fragment uit Hoe de dood ons drijft.
Inleiding
Deel 1 – Terror management
1 Omgaan met angst voor de dood
2 De orde der dingen
3 Zelfwaardering: de ondergrond waarop wij stevig staan
Deel 2 – De dood door de eeuwen heen
4 Homo mortalis: Van primaat tot mens
5 Letterlijke onsterfelijkheid
6 Symbolische onsterfelijkheid
Deel 3 – De dood in de moderne wereld
7 Een anatomie van de menselijke destructie
8 Lichaam en ziel: Een ongemakkelijk bondgenootschap
9 De dood, hier en ginder
10 Scheurtjes in het schild
11 Leven met de dood
Dankwoord
Noten
Register