'Novum organum' van Bacon nu in Nederlandse vertaling

'Kennis is macht.' Dit beroemde motto is gebaseerd op een aforisme uit Novum organum, het boek waarmee Francis Bacon in 1620 de grondslag legde voor de moderne wetenschap. Deze klassieker verschijnt nu voor het eerst in Nederlandse vertaling.

Als eerste ontwierp Bacon een methode waarin het experiment centraal stond, met als belangrijk element de eigen waarneming, waarna toetsbare hypothesen konden worden geformuleerd. Vanaf dat moment moest de wetenschap langs inductieve weg tot haar conclusies komen. Novum organum staat daarmee aan de wieg van de moderniteit. Vandaag de dag wordt de lezer verrast door de energieke actualiteit waarmee de aforismen van Bacon van de pagina spatten.

Deze vertaling is zo compleet mogelijk uitgegeven met de Instauratio magna en de delen Novum organum en Parasceve. De vertaling en annotatie was in handen van Willem Visser. Filosofen Herman de Regt & Hans Dooremalen schreven een nawoord.

Uit het nawoord:

‘[Ik wil] iedereen manen te beseffen wat de waarachtige doeleinden van de wetenschap zijn: we mogen niet naar wetenschap streven uit een soort lust, of omwille van het wedstrijdelement, of om neer te kijken op anderen, of omwille van het voordeel, roem, macht of dergelijke lage beweegredenen, maar omwille van de verdienste en het nut voor het leven; teneinde dat leven in liefde te leiden en te voleindigen.’ – Francis Bacon, 1620

Ongetwijfeld zijn veel lezers die niet bekend zijn met het werk van Francis Bacon (1561–1626) wel degelijk bekend met de beroemde slogan die te herleiden is tot het derde aforisme in het eerste boek van zijn Novum organum: ‘Kennis is macht’. In dit Novum organum beschrijft Bacon een nieuw instrument — de ware wetenschappelijke methode — waarvan hij voorspelt dat het gebruik ervan tot echte en nieuwe kennis over de wereld zal leiden.'

(Uit het nawoord bij Novum Organum door Herman de Regt & Hans Dooremalen)