Summerschool 'Hoe vrij is de vrije markt?' met Laurens ten Kate
Van 9 tot en met 13 augustus organiseert het ISVW (Internationale School Voor Wijsbegeerte) een summerschool over de diverse visies op het neoliberalisme. Onder leiding van prof. dr. Laurens ten Kate start er een zoektocht naar een nieuw begrip van vrijheid, in gesprek met de rijke filosofische tradities die al sinds de Oudheid over vrijheid nadenken, en tot aan moderne levensbeschouwelijke stromingen: de vrijzinnig-religieuzen en de humanisten waren en zijn pioniers in deze zoektocht naar een andere vrijheid.
Neoliberalisme
De neoliberale politiek koestert een heilig geloof in de vrije markt. Levensbeschouwing, cultuur en zingeving verdwijnen daarmee meer en meer van de publieke agenda. De samenleving wordt gezien als een markt waar mensen human resources zijn: ze werken en consumeren en dragen zo bij aan groei en rendement. Culturele en religieuze tradities, kunst, literatuur en verbeelding? Daar gaat de politiek niet meer over, dat doe je maar in je privé-tijd… Culturele verschillen staan de vrije ontplooiing van de markt alleen maar in de weg.
De kritiek op deze economisering van het leven neemt toe, in het publieke debat en in de politiek, maar vooral in de filosofie. Zo meent de Franse denker Olivier Roy – thans volop aanwezig in de discussies over religieus terrorisme – dat het neoliberalisme tot culturele ontworteling leidt, die op haar beurt weer de radicalisering van moslim-jongeren in de hand werkt.
Verdeelde wereld
Het hedendaagse populisme is op zijn manier een antwoord op de neoliberale, hyperindividuele wereld: het belooft mensen de weg terug naar houvast en een vaste identiteit, waarin voor vreemdelingen geen plaats is. Laurens ten Kate laat in deze gloednieuwe zomerweek op de Internationale School voor Wijsbegeerte te Leusden – dé plek voor verdieping in Nederland – zien dat de weg terug van het populisme een doodlopende weg is.
De wereld is verdeeld: tegenover de xenofobie van het populisme staan miljoenen humanisten en vrijzinnigen die onze onzekere, complexe tijd serieuzer nemen en haar niet willen ontvluchten in een valse fictie van retoriek en demagogie. Laurens ten Kate noemt dat de ‘vrijzinnige conditie’ van de moderne mens: hij is als zinzoeker aangewezen op eigen verbeeldingskracht, de ‘grote verhalen’ zijn teneinde. Daarmee zijn humanisten en vrijzinnigen ook de pioniers van een nieuw bewustzijn: dat de vanzelfsprekendheden van de wereld als markt misschien weleens tekort kunnen schieten als het gaat om de toekomst van onze samenlevingen en van onze planeet.
Laurens ten Kate
Lauren ten Kate (1958) is filosoof en theoloog. Hij studeerde, promoveerde en doceerde aan de Katholieke Theologische Universiteit Utrecht. Momenteel is hij werkzaam als universitair hoofddocent godsdienstfilosofie, theologie en religiestudies aan de Universiteit voor Humanistiek. In 2015 publiceerde hij samen met Marcel Poorthuis het boek 25 eeuwen theologie.
Waar en wanneer:
Locatie: Dodeweg 8, 3832 RD Leusden
Datum: 9 tot 13 augustus 2017
Kosten: Variërend van €757,50 tot €1009,50