Op woensdag 8 april werd ‘Mythen over zelfmoord’ gepresenteerd. Onder leiding van journalist Maarten Dallinga besprak auteur Derek de Beurs de totstandkoming van het boek en deelden verschillende professionals hun ervaringen met suïcidepreventie. Vragen als ‘Waarom is onderzoek naar suïcidaliteit zo lastig?’, ‘Welke mythe rondom zelfmoord is het meest hardnekkig?’ en ‘Wat voor gevolgen zal het coronavirus hebben voor het aantal zelfmoorden?’ kwamen in dit uur aan bod. De huidige omstandigheden stonden hierbij niet in de weg; samen met zo’n honderd geïnteresseerden werd er digitaal een toast uitgebracht op de verschijning van dit taboedoorbrekende boek.
Wat is waar en wat niet?
Vooral kunstenaars overlijden door zelfmoord, meestal rond de kerst. Antidepressiva maken mensen juist meer suïcidaal in plaats van minder. Begin bij kwetsbare mensen vooral niet over zelfmoord, voor je het weet breng je iemand op gedachten. Wat is waar, en wat niet? De vele vragen die onderzoeker Derek de Beurs kreeg over het thema suïcidaliteit zetten hem aan tot het schrijven van Mythen over zelfmoord, waarin hij de wetenschappelijke kennis van nu toegankelijk maakt voor een breder publiek. Op deze manier hoopt hij de cirkel van zwijgen en stilte te doorbreken.
Nietsdoen is geen optie
Maarten Dallinga, die zelf met zelfmoordgedachten heeft gekampt en de podcast Verstrikt maakte om het onderwerp bespreekbaar te maken, besprak in de presentatie met verschillende professionals de huidige stand van zaken. Laura Boelsma legde uit hoe de Nederlandse Spoorwegen middels een actief beleid suïcides op het spoor poogt te voorkomen. Een moeilijk proces, maar: nietsdoen is geen optie.
Deskundigen aan het woord
Remco de Winter van de GGZ Rivierduinen besprak in het kort de huidige situatie in de Nederlandse geestelijke gezondheidszorg. Door de gevolgen van de coronapandemie wordt er een verhoogd aantal zelfmoorden verwacht. Vervolgens kwam Lyna Polikar, programmamanager suïcidepreventie van de GGD Amsterdam, aan het woord. Zij schetste een beeld van hoe het beleid er in die stad voorstaat, en welke lessen andere regio’s in Nederland daaruit kunnen trekken.
Aandacht voor slachtoffers en nabestaanden
Als psycholoog bij 113 Zelfmoordpreventie staat Wilco Janssen aan de frontlinie van de Nederlandse suïcidepreventie. Ook daar zijn nu extra maatregelen getroffen. De grootste zorg van Wilco is namelijk dat er niet genoeg oog is voor de psychische slachtoffers van de coronapandemie. Er melden zich bij hem bijvoorbeeld nu al veel minderjarigen die het door een gewelddadige thuissituatie momenteel erg moeilijk hebben. Ida Bontius, bestuurslid van de Ivonne van de Venstichting, bood de aanwezigen het perspectief van nabestaanden aan. Zij krijgen vaak te maken met onbegrip en opmerkingen die goedbedoeld zijn, maar juist het leed verergeren. Dit kan tot gevolg hebben dat ook nabestaanden zwijgen over het onderwerp, wat de taboevorming rond suïcidaliteit enkel in de hand speelt. Juist daarom zijn boeken als Mythen over zelfmoord volgens haar zo hard nodig: “Ik ben heel erg blij met het boek van Derek. Ik vind het echt een heel belangrijk boek, omdat de mythen over zelfmoord een heldere kijk op suïcidaliteit in de weg zitten, en daarmee goede zorg voor mensen die met suïcidaliteit te maken hebben belemmeren. Iedereen, ook hulpverleners en artsen, zouden hiervan kennis moeten nemen.”
Suïcidepreventie is iets van de hele maatschappij: wetenschappers, zorgmedewerkers, overheid, spoorwegen, en nabestaanden. De gedrevenheid waarmee deze partijen zich inzetten voor de toekomst is een hoopvolle gedachte waarop door Derek, Maarten en alle andere aanwezigen van harte kon worden geproost.
Denk jij aan zelfmoord? Of maak je je zorgen om een ander? Bel 0900-0113 of chat via www.113.nl.
